Frontispiece van kunstzinnige zwager in Deventer

op .

Willem Sluiter heeft vanaf zijn studietijd als leerling van de illustere school tot aan zijn waarneming van de predikdienst in zijn laatste levensjaar, na zijn vlucht in het Rampjaar 1672, banden onderhouden met Deventer. Uit deze stad waren zijn schoonouders afkomstig, de Borculose rentmeester Johannes Hoornaerts en zijn vrouw Margaretha van Boekholt, dochter uit een voornaam Deventer patriciërsgeslacht. Schilder Pieter van Anraadt, die hem portretteerde, was werkzaam in Deventer. Willem Sluiters eerste uitgave in boekvorm, zijn Psalmen, Lof-Sangen en Geestelike Liedekens, is te Deventer gedrukt en uitgegeven door Jan Colomp in 1661. Een kunstzinnige zwager uit Deventer leverde er een bijzondere pagina voor: de frontispiece, een grote illustratie op de bladzijde tegenover de titelpagina. Hij was getrouwd met Geertruid, de tweede dochter uit Tilman Sluiters eerste huwelijk. Mr. H.J. Steenbergen publiceerde over hem in De Sluiters en hun familie, in Archief, tevens orgaan van de Oudheidkundige Vereeniging De Graafschap, december 1954, pag. 55-62. Hij schreef: “Johan van Steegeren was aldaar stadsglazeschrijver en mocht vele opdrachten voor het stadsbestuur uitvoeren, doch liet zijn vrouw Geertrui reeds vóór 1676 als weduwe achter, die met behulp van haar zwager Herman Gelinck in juni 1676 betaling verkreeg voor een door haar man geleverd glas, door de Stad Deventer aan de Schult van Holten en Bathem, Everard Westerhijs, vereerd.” Opmerkelijk is nog dat de titel van de frontispiece, Heilige Gezangen, afwijkt van die op het titelblad! Dat Sluiter de stad Deventer niet meed, lijkt ook af te wijken van zijn voorkeur voor het buitenleven en dees’ achter-hoek. Het is echter nog maar een kleine stap vergeleken met alle plaatsen in het westen des lands, waar hij noodgedwongen verbleef toen hij twee keer moest vluchten en waar vrijwel alle overige werk van hem werd gedrukt en uitgegeven.

DSC03638 2 kopie bewerkt-1 k bewerkt-1

Huisindustrie op ritme van Eibergsche Sang-Lust

op .

Hilversum 3 bestond nog niet. Liederen van Willem Sluiter zetten twee eeuwen geleden nog de toon. Twentsch Dagblad Tubantia en Enschede Courant herinnerden eraan in 1930 met een groot verhaal bij het eeuwfeest van de Eibergsche Stoomblekerij. Hierbij prijkte onder andere een serie portretten van Ten Cates, die betrokken waren bij dit bedrijf, dat bij het 125-jarig bestaan de naam Koninklijke Textiel Veredelingsindustrie (KTV) kreeg. In het jubileumverhaal werd verteld hoe rond 1830 de huisindustrie in deze omgeving het tempo werd bepaald door het ritme van liederen uit Eibergsche Sang-Lust van Sluiter.

Sluiterritme bewerkt-4

Portretten van Sluiter en zijn zus tot 1916 in Neede

op .

Tot 1916 hebben de portretten die Pieter van Anraadt schilderde van dichter en dominee Willem Sluiter en zijn zus Maria in Neede gehangen, blijkt uit via de site Delpher gevonden krantenberichten over een veiling in juni van dat jaar. De bladen De Graafschapper, Twentsch dagblad Tubantia en Zutphensche Courant maakten er melding van. Voor 2600 gulden werd H. ter Kuile uit Enschede de nieuwe eigenaar. Ze waren tot dan in het bezit van een in de verte aan Sluiter verwante familie Ten Bokkel Huinink. In het sterhuis van G.E. te Bokkel Huinink in Neede werden ze op 22 juni 1916 geveild. Ze zijn nu nog steeds in particulier bezit, bij een familie in het westen des lands. Lang waren er alleen foto’s in zwart-wit van bekend. In 2007 mocht Arend Heideman er voor zijn Sluiterboek foto’s in kleur van laten maken. Zo kwamen ze voor even weer in Achterhoekse handen en kon reproductiefotograaf Ben van Dijk uit Neede er nieuwe beelden van vastleggen. Sluiterbiograaf C. Blokland dacht, te oordelen naar het kostuum, dat beide portretten waarschijnlijk zijn ontstaan tussen 1660 en 1665. Vreemd is dan dat niet in plaats van Maria, Margaretha Sibylla Hoornaerts is afgebeeld, met wie hij in 1662 trouwde en die al in 1664 is overleden. Niet bekend is hoe Sluiter in contact kwam met de kunstschilder Van Anraadt, die afkomstig was uit Utrecht en vooral in Deventer heeft gewerkt. In 1663 is hij in deze IJsselstad getrouwd met de dochter van de populaire dichter Jan van der Veen, de ‘vader Cats van Deventer’. Verondersteld wordt dat Van Anraadt in de leer is geweest bij Gerard ter Borch, die vanaf 1654 in Deventer woonde.

portretten bewerkt-1kopie

Meer artikelen...