Sluiters poëzie kwam drukker van pas bij reclame

Poëzie kan ook in reclame van pas komen. Dichtregels van Willem Sluiter bleken er een eeuw geleden zeer geschikt voor. Electrische Drukkerij H. Heinen in Eibergen drukte er op komische wijze mee uit hoe goed het bedrijf, waar moderne middelen werden benut, bereikbaar was. Via telefoonnummer 24. Optimaal werd het beeld benut van de dichter, die zo graag de stad meed en ongestoord thuis verder werkte.

Collage van reclamefolder Eibergse drukker, dichtregels van Willem Sluiter en Heuvels boek over de dichter. 

Bij drukkerij Heinen verscheen in 1919 het boek van de grote Achterhoekse schrijver H.W. Heuvel over Sluiter. In 2007 werd er Willem Sluiter anno nu; De kleine leeuwerik gedrukt. Heuvels boek heeft wellicht drukker Heinen geïnspireerd bij het (laten) opstellen van de advertentie, die wordt bewaard in het archief van Museum de Scheper in Eibergen, dat ook beschikt over de grootste collectie ter wereld van Sluiters werk. Een jaartal is op het drukwerk niet te vinden, maar een telefoonlijst uit 1920 bevestigt dat Heinen toen beschikte over het genoemde nummer.

De passende dichtregels in de advertentie zijn afkomstig uit Sluiters gedicht Eensaem Huis- en Winter-Leven, dat voor het eerst in 1668 verscheen en waarin ook zijn bekendste regels staan: Waer iemant duisent vreugden soek, Mijn vreugt is in dees’ achter-hoek. Dit lange gedicht is een lofzang op het plattelandsleven en een verdediging van zijn eenvoudige levenswijze en matigheid. Hij keerde zich tegen het rumoer, gepronk, gewoel en de weelde in de steden. Alleen als het zeer noodzakelijk was vertoefde hij in de stad. Soms moest het, vanwege correctiewerk bij een drukker: de drukkers proev’. Op kostelijke wijze maakte de dichter melding van nog andere druk:

Indien’er haest is by mijn werk,

Soo moet de drukke drukker sterk

Geport en aengedreven zyn;

Of ander werk gaet voor het mijn’.

Drukker Heinen, die zo goed de dichter aanvoelde, was wel zo handig die vier regels niet in advertentietekst te verwerken. Of Sluiters dichtregels betrekking hebben op Deventer, waar zijn eerste werk verscheen, of op een andere stad in het westen des lands, waar hij rond zijn eerste ballingschap in 1665 verbleef, onthult het gedicht niet, maar is van minder belang. Het deel over zijn contact met drukkers is in algemene zin geschreven.

Naast de regels over het correctiewerk werden in de reclamefolder van Heinen regels van Sluiter uit zijn Vreugt- en Liefde-Sangen opgenomen over hoe door zijn boeken met gedichten Eibergen bekendheid kreeg. 

Zie voor het complete gedicht Eensaem Huis- en Winter-Leven de digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren: https://www.dbnl.org/tekst/slui006eens01_01/index.php, of https://www.dbnl.org/tekst/slui006eens02_01/.