Sluiterregels nog lang in kerkelijke bladen te lezen

Dichtregels en liederen van Willem Sluiter werden eind 19^e eeuw en in de eerste decennia van de twintigste eeuw verschillende keren afgedrukt in kerkelijke bladen, is te zien via de site Delpher. Opmerkelijk aan de publicaties is de verscheidenheid. Het was niet slechts een herhaling van bekende regels. Hieruit valt af te leiden, dat grote delen van zijn werk in christelijke kringen nog lang enige bekendheid genoten. Enkele generaties konden er zo nog breed kennis van nemen. Verder reikten de Sluiterregels op de meeste plaatsen niet.

Sluiterregels op 1 mei 1932 in Het Leidstersblad.

eksten van Sluiter verschenen in bladen van gereformeerden en behoudende hervormden. In contrast hiermee staat een bericht in Twentsch Dagblad Tubantia uit Eibergen over een bijeenkomst van de plaatselijke afdeling van de pacifistische protestantse vredesbeweging Kerk en Vrede in maart 1935 – volgens een bericht in de NRC uit 1931 kenden in de Achterhoek ook Lochem, Zutphen, Winterswijk en Varsseveld een afdeling. De titel van de lezing van ds. Sierk Coolsma uit Lathum in Eibergen luidde: Waarvoor het bloed van Christenvolk vloeit. Hij begon met het voorlezen van twee gedichten van Willem Sluiter. Welke, staat helaas niet in het bericht. Paste het werk van deze dominee zo goed bij het thema, of deze vredesorganisatie? Of maakte de inleider gebruik van Sluiter om zijn Eibergse publiek voor zich te winnen?

Eind 19^e eeuw al ‘weinig bekend’

Het in de kring van Afgescheidenen (van de Nederlandsche Hervormde Kerk) verschijnende blad De Wekstem publiceerde op 5 maart 1881 een artikel met de regels van Sluiter, die eind december 1673 op zijn doodskleed zijn aangetroffen. Landelijk begon het beeld van Sluiter eind 19^e eeuw al wel te vervagen, blijkt uit een groot informatief artikel van A.M. Molenaar in het Gereformeerd Jongelingsblad van 1 april 1892, met als openingszin: “De dichter [Willem Sluiter] (…) is in onzen tijd nog maar weinig bekend en dat niettegenstaande zijne gedichten vroeger herhaalde drukken beleefden.” Dezelfde auteur belichtte in oktober 1893 in dit blad Sluiters gedichten over de natuur en in september 1894 de godsdienstige poëzie van Sluiter.

De blad Gereformeerde Kerk voerde op 28 maart 1918 Sluiter op, toen het in de vorm van Passie-Liederen naast Lijdenslied van Rhijnvis Feijth (1753-1824) en De leeuw uit Juda van Isaäc da Costa (1798-1860) van hem Toevlucht tot den gekruisten (uit Psalmen, lof-sangen, ende geestelike liedekens) publiceerde.

Christelijk volksdagblad De Amsterdammer presenteerde Sluiter op 21 mei 1927, op dubbelzinnige wijze, als Een vergeten Achterhoeksche zanger. Hoewel deze krant de dichter niet was vergeten, bleek een paar weken hiervoor wel onopgemerkt dat hij drie eeuwen hiervoor in Neede was geboren, op 22 maart 1627.

In de omroepgids van de NCRV van 25 april 1931 stond een advertentie over twee pagina’s van Op den Uitkijk, een tijdschrift voor het christelijk gezin, van uitgeverij Zomer en Keuning. Het kondigde aan wat er in een nieuw nummer van dit blad zou verschijnen. Onder andere: “Dr. C. Tazelaar geeft een causerie op ‘Willem Sluiter van Eibergen’ de populaire dichter uit de XVII eeuw.”

Een paar rake regels van Sluiter over zingen, over mensen die dit niet smakelijk kunnen zonder “vol en dol door bier en wijn” te zijn, prijkten op 1 mei 1932 in Het Leidstersblad, een uitgave van de Federatie van Christelijke Vereenigingen van en voor Vrouwen en Meisjes. Te zien in de illustratie aan het begin van dit artikel.

In 1936 nog niet vergeten

Het Gereformeerd Jongelingsblad was eind december 1936 Sluiter nog niet vergeten. In de rubriek Letteren en kunst werd zijn Nieuwjaarsgezang (uit Gezangen van Heilige en Godtvruchtige stoffe) afgedrukt.

Aan behoudende christelijke zijde werden Sluiters dichtregels ook na de Tweede Wereldoorlog nog gewaardeerd. Op de voorpagina van Pniël, weekblad voor het innerlijke leven, prijkten op 14 februari 1948 dichtregels van Sluiter. In dichtvorm werden alles zes coupletten afgedrukt van het lied O Jezu Christe, gy zijt waardig uit Sluiters Gezangen van Heilige en Godtvruchtige stoffe. Hervormd Weekblad De Gereformeerde Kerk, verbonden met de Confessionele Vereniging, plaatste op 22 februari 1951 Sluiters lied Op het begin van Christus’ lijden, over Het beginsel van Christi lijden uit zijn bundel Psalmen, lof-sangen, ende geestelike liedekens op de voorpagina.

Hierna is minder van hem te vinden in kranten en tijdschriften.

  

Sluiterliederen in Gereformeerd Jongelingsblad uit 1936, weekblad Pniël in 1948 en in Hervormd Weekblad De Gereformeerde Kerk, op 22 februari 1951.