Herman van Arnhem laat Willem Sluiter leven in Rouveen en Staphorst

Herman van Arnhem met Arend Heideman van de Stichting Willem Sluiter in de ‘Sluiterhoek’ van scholengemeenschap Pieter Zandt in Staphorst. Rechts het voor de filmopnames iets verschoven kopieerapparaat.

 Het levensverhaal van oud-schooldirecteur Herman van Arnhem uit Staphorst staat in het teken van Willem Sluiter. Hij laat deze 17e-eeuwse dichter en dominee leven in Rouveen en Staphorst. Achterhoekers met grote interesse voor de nauw met hun streek verbonden dichter verraste hij jaren geleden met het bericht, dat zijn woonplaats er al een borstbeeld van bezat. Nu vertelt hij hierover alsnog meer in een film.

Het programma in 2006 bij het afscheid van Van Arnhem van het onderwijs stond bol van Willem Sluiter, met veel liederen van zijn hand en een lezing over hem. Tegen deze achtergrond was het achteraf gezien niet opmerkelijk, dat hij in 2007 direct reageerde op de verschijning van het boek Willem Sluiter anno nu; De klein leeuwerik.

Nieuws voor de Achterhoek was wel de informatie over het kunstwerk. Media publiceerden hierover destijds al. De Stichting Willem Sluiter vindt het inmiddels de hoogste tijd het achterliggende verhaal goed vast te leggen, met videobeelden op het informatiepunt www.willemsluiter.nl.

Sluiterbundel voor hoofdakte

Zijn onderwijzersopleiding in Gouda sloot Van Arnhem af met een studie voor de hoofdakte. Toen hij voor het vak Nederlands een literaire schrijver of dichter moest kiezen om er alle werken van te lezen voor een scriptie, maakte hij dankbaar gebruik van de Sluiterbundel thuis in de boekenkast van zijn vader in Montfoort. Hij sluit niet uit dat bij zijn interesse voor Sluiter een rol speelde dat zijn moeder een Achterhoekse was.

Nog steeds spreekt hem in Sluiters werk vooral zijn binding met de natuur en de pastorale lijn in al zijn werken aan. “Hij ziet liever een boer die het land bemest dan wat hij allemaal in Amsterdam had gezien.” Als alleenwonend weduwnaar met beperkte huishoudelijke hulp maakte hij zich ook geen zorgen over “een spinnenweb, dat wel in de hoek maar nog niet in de mond hangt”.

                                                                                                                 Herman van Arnhem met de voor de hoofdakte benutte Sluiterbundel uit de boekenkast van zijn vader in Montfoort.

Naam bedacht voor school Rouveen

Via een baan bij het basisonderwijs in Staphorst kwam Van Arnhem op geringe afstand van zijn huis terecht bij een school voor voortgezet onderwijs in Rouveen, waar hij directeur van werd. Voor deze scholengemeenschap werd begin jaren tachtig een naam gezocht. “Men was heel verrast, dat ik kwam met de naam Willem Sluiter”, vertelt hij in de film. Jodocus van Lodenstein, zijn dichtende vriend, die ook bij de beroemde Voetius in Utrecht studeerde, was al naamgever van een school in Amersfoort, dus dat was een passend voorbeeld. “Sluiters naam is zo gewoon uit de vergetelheid opgekomen, heeft opnieuw betekenis gekregen en is toch ook bij de mensen blijven hangen. (…) Het leeft wel.”

Herman van Arnhem leest naam Agneta Schutte, echtgenote van Willem Sluiter jr., op graafsteen voor kansel kerk in Rouveen.

Willem Sluiter, jarenlang dominee in Eibergen, heeft zich in 1673, aan het eind van zijn leven opnieuw op de vlucht voor de Munsterse bisschop Bernhard von Galen, nog laten beroepen in het veiliger lijkende Rouveen, maar daar heeft hij kort geleefd. Zijn gelijknamige kleinzoon was er 53 jaar predikant en zijn achterkleinzoon Otto Rutger Egbert ruim twintig jaar. Bij de opnames voor de film slaagde Van Arnhem erin op een grafsteen voor de kansel letters te ontcijferen van Agneta Schutte, die getrouwd was met (kleinzoon) Willem Sluiter, maar die van haar echtgenoot en zoon (O.R.E.) vond hij niet. Later herinnerde hij zich een in druk verschenen lezing uit 1980 van de toenmalige Rouveense predikant ds. J.D. van Roest, die bij een lijst van predikanten opmerkte dat van beiden een grafsteen lag voor de kansel in de kerk van Rouveen. In de film vertelde hij ook nog, dat F.A. Ebbinge Wubben, van 1811-1852 burgemeester van Staphorst, in een boek vermeldde dat op een kerkklok in Rouveen een plaatje stond met een gedicht van Willem Sluiter of van zijn kleinzoon.

Tot genoegen van Van Arnhem is in een consistorie van de hervormde kerk van Rouveen ondertussen een door hem aangedragen portret van dichter Willem Sluiter opgehangen in de portrettengalerij van predikanten.

Herman van Arnhem bij Sluiterportret (linksonder) in de consistorie van hervormde kerk in Rouveen.

School met een geschiedenis

Van Arnhem blikt in de film uitvoerig terug op de ontwikkeling van het voortgezet onderwijs in Rouveen en Staphorst, op hoe er nu veel leerlingen, ook de meisjes, hun opleiding met een vwo-diploma afsluiten. Zijn eigen scholengemeenschap ging in de jaren negentig op in de scholengemeenschap Pieter Zandt uit Kampen, die ook een vestiging kreeg in Staphorst.

Het bestuur besloot de naam Willem Sluiter in herinnering te houden via een marmeren steen met dichtregels van Sluiter. De bouwers van de school sloten hierop aan met het laten vervaardigen van een borstbeeld, gemaakt door Cobie Schipper. In deze Sluiterhoek, bij het kopieerapparaat waar veel mensen er een blik op kunnen werpen, kreeg ook het houten logo van de scholengemeenschap Willem Sluiter een plek. Waarbij Van Arnhem vaststelt: “Deze school heeft een geschiedenis.” 

 

Hieronder van de film een korte versie, die verwijst naar de complete film op deze site, te zien door te klikken via de volgende link: Herman van Arnhem laat Willem Sluiter leven in Rouveen en Staphorst.

 

    Dichtregels Willem Sluiter op steen in binnenmuur scholengemeenschap Pieter Zandt in Staphorst.