Plek plaquette Willem Sluiter in Zwolle ademt geest Moderne Devotie
Beeldhouwer Anton ter Braak bevestigde op maandag 18 november (2024) de plaquette van Willem Sluiter weer stevig aan een muur in Academiehuis Grote Kerk Zwolle, naast de Latijnse banken.
De plaquette van de enkele eeuwen populaire dichter Willem Sluiter hangt weer op een passende plek in Academiehuis Grote Kerk Zwolle. Naast de Latijnse banken, die de geest ademen van de Moderne Devotie, een beweging waarmee hij nauw was verweven. Het kunstwerk herinnert eraan, dat hij in deze kerk is begraven, al is niet precies bekend waar. Bij de grote restauratie van het gebouw werd het vijf jaar geleden van de muur gehaald, omdat daar een doorgang kwam. De herplaatsing wordt op 28 december, Sluiters sterfdag, omlijst met een cultureel programma.
Beeldhouwer Anton ter Braak, uit Noordijk bij Neede, heeft zijn kunstwerk zelf weer stevig bevestigd aan de noordmuur, in aanwezigheid van de initiatiefnemers Dick Sluiter (geen familie) en Arend Heideman (van de Stichting Willem Sluiter). Zij zorgden er op 21 september 2013 voor, samen met de in 2019 overleden Herman Schepers van Museum de Scheper in Eibergen, dat de Achterhoekse dichter een herinnering kreeg in de Overijsselse hoofdstad. De plaquette verhuisde een jaar geleden tijdelijk naar de Vrije Universiteit Amsterdam, waar de 350e sterfdag van Sluiter werd gemarkeerd met een expositie over hem en zijn werk.
Aan het eind van zijn leven nam Sluiter, die in 1672 voor de tweede keer uit Eibergen moest vluchten voor het leger van bisschop Bernhard von Galen van Münster, nog een beroep aan naar het veiliger Rouveen bij Zwolle. Daar bezocht hij een zwager die arts was, is hij overleden en begraven.
Naast Latijnse banken
De initiatiefnemers zijn zeer ingenomen met de nieuwe plek voor de plaquette, aan de kant van het wereldvermaarde Schnitgerorgel (waarvan de restauratie nog niet afgerond). Van de rechterzijde van de Latijnse banken is het kunstwerk – vervaardigd naar het door Pieter van Anraadt geschilderde portret – verhuisd naar de linkerkant. De Latijnse banken uit de 17e eeuw, die nu langs de noordmuur staan, waren bestemd voor leerlingen van de Latijnse school.
De bloei van deze school is onlosmakelijk verbonden met de in Zwolle geboren Johan Cele (circa 1350-1417). Hij was een sleutelfiguur in de beweging van de Moderne Devotie en heeft veel bijgedragen aan de verspreiding van ideeën tot hervorming van kerk, onderwijs en samenleving. Cele bespeelde het orgel van de Grote Kerk en dirigeerde het koor, bestaande uit leerlingen van de school. In hun onderwijs nam muziek een belangrijke plaats in.
Latijnse gedichten van Sluiter
Hoewel Sluiter bekend stond om zijn eenvoudige gedichten, voor een zo breed mogelijk publiek, heeft hij ook enkele Latijnse gedichten geschreven. Sluiters zoon Johannes heeft samen met kleinzoon Willem jr., die vijftig jaar predikant is geweest in Rouveen, in 1733 in de bundel Schakel van Gezangen negen Latijnse gedichten van Willem Sluiter sr. gepubliceerd, samen met een Nederlandse vertaling. Sluiterbiograaf C. Blokland bespeurde in die Latijnse liederen invloed van Thomas a Kempis (circa 1380-1471), een nauw met Zwolle verbonden aanhanger van de Moderne Devotie. Volgens Blokland blijkt op zeer veel plaatsen in Sluiters werk ook, dat hij diens geschrift Imitatio zeer goed gekend heeft.
